ALKMAAR - Op zondagmiddag 12 oktober viert het Regionaal Archief niet één, maar twee bijzondere verjaardagen: die van het archief zelf én van het oudste document in de collectie, een exemplaar van het Alkmaarse stadsrecht, dat dan zevenhonderd jaar oud is. Reden genoeg voor een feestelijk jubileumprogramma voor iedereen, met taart en toepasselijke cadeautjes voor de eerste honderd bezoekers.


Het Regionaal Archief staat die zondag in het teken van het jaar 1900 – het jaar waarin het Alkmaarse gemeentearchief officieel van start ging en de basis werd gelegd voor het Regionaal Archief Alkmaar, nu het archief van de regio die strekt van Texel tot en met Castricum. Precies 125 jaar geleden stelde Alkmaar namelijk voor het eerst een gemeentearchivaris aan: Cornelis Bruinvis. Deze energieke Alkmaarder was niet alleen archivaris maar ook de drijvende kracht achter de oprichting van Stedelijk Museum Alkmaar in 1875. De oude documenten van de stad, waaronder het stadsrecht, werden destijds in het museum ondergebracht. Daarmee reikt de geschiedenis van het archief zelfs 150 jaar terug, waardoor 2025 in meerdere opzichten een bijzonder jubileumjaar is.

Oudste document

Een afschrift van het Alkmaarse stadsrecht was en is het oudste document in het archief. Alkmaar ontving zijn stadsrecht op 11 juni 1254 van graaf Willem II van Holland. Het oorspronkelijke document uit 1254 is verloren gegaan. De oudste bewaard gebleven versie dateert van 12 oktober 1325, exact zevenhonderd jaar geleden dus.

Feestelijk programma

Op zondag 12 oktober van 13 tot 16 uur zet het Regionaal Archief aan de Bergerweg 1 in Alkmaar de deuren open voor iedereen. Ter gelegenheid van het jubileum is er een speciaal programma rondom het jaar 1900 – de tijd van stoomtreinen, fabrieken en de eerste arbeiderswoningen buiten de singels, maar ook van groeiende aandacht voor het behoud van Alkmaars historisch erfgoed. Een selectie van beeld- en archiefmateriaal uit de collectie geeft die middag een indruk van het Alkmaar en de regio van die tijd.

Tijdens korte rondleidingen door het depot van het archief zijn het jarige Alkmaarse stadsrecht en andere stadsrechten uit de regio te bewonderen. Directeur Paul Post houdt een lezing over de geschiedenis van het Regionaal Archief en er is een doorlopende presentatie van bijzondere foto’s van rond 1900. Voor de eerste honderd bezoekers staat er een feestelijk taartje klaar en zolang de voorraad strekt zijn er verschillende cadeautjes, zoals een pakje ansichtkaarten met foto's uit 1900, een plattegrond van het Alkmaar van de late negentiende eeuw of het bekende Stoomtram-Spel.

Meer informatie over het programma is te vinden op de website van het Regionaal Archief: www.archiefalkmaar.nl/jarig